วนอุทยานถ้ำเขาวงอยู่ในท้องที่หมู่ที่ 3 ตำบลบ้านไร่ อำเภอบ้านไร่ จังหวัดอุทัยธานี อยู่ในเขตป่าสงวนแห่งชาติป่าห้วยท่ากวยและป่าห้วยกระเวน มีเนื้อที่ประมาณ 8,125 ไร่ กรมป่าไม้ได้ประกาศจัดตั้งเป็นวนอุทยานเมื่อวันที่ 9 ธันวาคม 2544
ขนาดพื้นที่
8,125.00 ไร่
ลักษณะภูมิประเทศ
เป็นภูเขาสลับซับซ้อน เขาช่องลม เขารูปช้างมีพื้นที่ประมาณ 2,500 ไร่ ความสูงของยอดเขาที่สูงที่สุด 637 เมตร จากระดับน้ำทะเลปานกลาง โดยภูเขาทั้งสองนี้แยกจากกันและระหว่างเขามีพื้นที่ราบสูงประมาณ 1,000 ไร่ พื้นที่ส่วนใหญ่ของวนอุทยานเป็นภูเขาสูงชันประมาณ 35 % สภาพป่าบนยอดเขายังอุดมสมบูรณ์เป็นที่อยู่อาศัยของสัตว์ป่าหลายชนิด และยังเป็นต้นน้ำลำธารของลำห้วยหมอโค้ ซึ่งไหลผ่านอำเภอบ้านไร่ บริเวณเขาช่องลมจะมีน้ำไหลตลอดปี
พืชพรรณและสัตว์ป่า
พื้นที่บริเวณเขารูปช้างและเขาช่องลม เป็นป่าเบญจพรรณเกือบทั้งหมด ยกเว้นบริเวณยอดเขาเป็นป่าโป่งผสมผลัดใบหลายชนิด บริเวณใกล้ ๆ ยอดเขาเป็นป่าเบญจพรรณ มีป่าเบญจพรรณชื้นเป็นหย่อม ๆ พันธุ์ไม้ที่พบได้แก่ ไม้มะค่าโมง สลอง ตะแบก เสลา ประดู่ แดง ชิงชัน หว้า พฤกษ์ พะยอม แคทราย ตะกร้อ มะกล่ำ มะแฟน กระพี้จั่น เปล้า ส้าน เพกา เป็นต้น
พบป่าดิบแล้งบริเวณร่องเขาหรือหุบเขาริมลำห้วยในฤดูฝนจะมีสภาพเป็นป่าดิบชื้น มีไม้พื้นล่างขึ้นอยู่ค่อนข้างหนาแน่นได้แก่ ไม้ล้มลุกหลายชนิด เถาวัลย์ กล้วยไม้ เฟิร์น ไผ่ซาง ไผ่ป่า ไผ่นวล สมุนไพรที่พบด้แก่ รางจืด ซึ่งใช้สำหรับถอนพิษไข้และอาการเบื่อมา สมุนไพรชนิดอื่น ๆ เช่น ยาข้าวเย็นเหนือ หางไหลแดง หางไหลขาว รางแดง ช้าพลู สะค้าน บอระเพ็ด กลิ้งกลางดง สบู่เลือด มะเกลือ กระทือ เอื้อง เพกา ใบมะกา ข่อย โคคลาน สุรารำพา เป็นต้น ปัจจุบันยังมีสัตว์ป่าอาศัยอยู่บนเขาหลายชนิด เช่น เลียงผา อีเห็น หมูป่า ไก่ป่า แย้ ไก่ฟ้า ลิง เก้ง ตะกวด นิ่ม ชะมด พังพอน กระรอก กระแต กระต่ายป่า ตุ่น อ้น ค้างคาว และงูหลายชนิด เป็นต้น
พบป่าดิบแล้งบริเวณร่องเขาหรือหุบเขาริมลำห้วยในฤดูฝนจะมีสภาพเป็นป่าดิบชื้น มีไม้พื้นล่างขึ้นอยู่ค่อนข้างหนาแน่นได้แก่ ไม้ล้มลุกหลายชนิด เถาวัลย์ กล้วยไม้ เฟิร์น ไผ่ซาง ไผ่ป่า ไผ่นวล สมุนไพรที่พบด้แก่ รางจืด ซึ่งใช้สำหรับถอนพิษไข้และอาการเบื่อมา สมุนไพรชนิดอื่น ๆ เช่น ยาข้าวเย็นเหนือ หางไหลแดง หางไหลขาว รางแดง ช้าพลู สะค้าน บอระเพ็ด กลิ้งกลางดง สบู่เลือด มะเกลือ กระทือ เอื้อง เพกา ใบมะกา ข่อย โคคลาน สุรารำพา เป็นต้น ปัจจุบันยังมีสัตว์ป่าอาศัยอยู่บนเขาหลายชนิด เช่น เลียงผา อีเห็น หมูป่า ไก่ป่า แย้ ไก่ฟ้า ลิง เก้ง ตะกวด นิ่ม ชะมด พังพอน กระรอก กระแต กระต่ายป่า ตุ่น อ้น ค้างคาว และงูหลายชนิด เป็นต้น
การเดินทาง
รถยนต์
การเดินทางเข้าถึงพื้นที่บริเวณเขารูปช้าง เขาช่องลม มีความสะดวกมากเพราะมีถนนราดยางสามารถเดินทางจากจังหวัดอุทัยธานี ตามทางหลวงหมายเลข 3011 ถึงอำเภอบ้านไร่ จากนั้นไปตามทางหลวงท้องถิ่นสายบ้านไร่ - บ้านอีหลุบ ระยะทาง 6 กิโลเมตร เลี้ยวซ้ายไปตามเส้นทาง ร.พ.ช. ผ่านเข้ารูปช้างสิ้นสุดที่เขาช่องลม บริเวณถ้ำพุหวาย รวมระยะทางห่างจากที่ว่าการอำเภอบ้านไร่ จังหวัดอุทัยธานี เพียง 15 กิโลเมตร
การเดินทางเข้าถึงพื้นที่บริเวณเขารูปช้าง เขาช่องลม มีความสะดวกมากเพราะมีถนนราดยางสามารถเดินทางจากจังหวัดอุทัยธานี ตามทางหลวงหมายเลข 3011 ถึงอำเภอบ้านไร่ จากนั้นไปตามทางหลวงท้องถิ่นสายบ้านไร่ - บ้านอีหลุบ ระยะทาง 6 กิโลเมตร เลี้ยวซ้ายไปตามเส้นทาง ร.พ.ช. ผ่านเข้ารูปช้างสิ้นสุดที่เขาช่องลม บริเวณถ้ำพุหวาย รวมระยะทางห่างจากที่ว่าการอำเภอบ้านไร่ จังหวัดอุทัยธานี เพียง 15 กิโลเมตร
