วนอุทยานเขาหลวง จังหวัดนครสวรรค์ (Khao Luang Forest Park)

        วนอุทยานเขาหลวง อยู่ภายใต้การดูแลของสำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 12 (นครสวรรค์) โดยมีนายนิคม พูลทวี นักวิชาการป่าไม้ชำนาญการ เป็นผู้ควบคุมดูแล และปฏิบัติหน้าที่หัวหน้าวนอุทยานเขาหลวง วนอุทยานเขาหลวง ได้รับการประกาศจัดตั้งเมื่อวันที่ 27 กุมภาพันธ์ 2539 เพื่อฉลองกรมป่าไม้ครบ รอบ100 ปี ครอบคลุมพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติป่าเขาหลวง ท้องที่จังหวัดนครสวรรค์และจังหวัดอุทัยธานีเนื้อที่ 59,375 ไร่ หรือ 95ตารากิโลเมตร

   ก่อนการจัดตั้งวนอุทยานพบว่าทรัพยากรธรรมชาติในพื้นที่ได้ถูกใช้ประโยชน์โดยขาดการควบคุมตลอดจนปัญหาด้านไฟป่า ทำให้ทรัพยากรธรรมชาติเสื่อมโทรมลง มีผลกระทบต่อความเป็นอยู่ของชุมชนที่อาศัยโดยรอบและใกล้เคียง กรมป่าไม้จึงได้จัดตั้ง วนอุทยานเขาหลวงขึ้นเพื่ออนุรักษ์และฟื้นฟูสภาพพื้นที่มีวามอุดมสมบูรณ์เอื้อประโยชน์ให้ชาวนครสวรรค์และใกล้เคียงตลอดไป

ขนาดพื้นที่

ลักษณะภูมิประเทศ

พืชพรรณและสัตว์ป่า
       พบป่า 3 ชนิด คือ ป่าเบญจพรรณ ป่าเต็งรัง และป่าดิบแล้ง ป่าเบญจพรรณ เป็นป่าโปร่งผสมผลัดใบมีไม้ขนาดเล็ก-กลาง มีไม้ไผ่ขึ้นหนาแน่น พันธุ์ไม้ที่พบได้แก่ มะกอก เสี้ยว งิ้วป่า ตะแบก แดง ประดู่ เป็นต้น ป่าเต็งรัง พบบริเวณเชิงเขาที่สูงไม่มากนัก มีไม้ขนาดเล็กเป็นส่วนใหญ่ มีหญ้าปกคลุมพื้นป่า ไฟไหม้เกือบทุกปี พันธุ์ไม้ที่พบได้แก่ เต็ง รัง ประดู่ พลวง เหียง มะค่าแต้ ไผ่รวก เป็นต้น ป่าดิบแล้ง พบบริเวณยอดเขา หุบเขา ลำห้วย พื้นป่ารกทึบ ประกอบด้วยไม้พุ่มเถาวัลย์ หวาย กล้วยไม้ พันธุ์ไม้ที่พบได้แก่ ตะเคียนทอง ยางขาว มะไฟป่า ตีนเป็ด สมพง เสลา ยมหิน เป็นต้น

วนอุทยานเขาหลวงมีจุดน่าสนใจหลายแห่ง ได้แก่

ยอดเขาหลวง

เป็นยอดสูงสุดของเทือกเขาหลวง มีส่วนเป็นที่ราบ สามารถพักค้างแรมได้มีลมพัดคลอดเวลา อากาศเย็นสบายและยังมีจุดชมวิวซึ่งสามารถมองเห็นตัวเมืองในอำเภอลาดยาว จังหวัดนครสวรรค์ และอำเภอสว่างอารมณ์ จังหวัดอุทัยธานี ได้อีกด้วย นอกจากนี้ยังมีบ่อขุดทองคำขนาดใหญ่จำนวน 1 บ่อและบ่อเล็กประมาณ 20 บ่อ ซึ่งราษฎรได้เข้ามาตามลายแทงเมื่อกว่า 50 ปีมาแล้ว บนยอดเขายังพบบ่อน้ำซับหลายแห่งชาวบ้านเรียก “สระแก้ว” โดยมีความเชื่อว่าน้ำในบ่อสามารถรักษาโรคได้ ขึ้นไปยอดเขาจะต้องใช้เวลาเดิน 3 - 4 ชั่วโมง

ยอดเขาเขียว

เป็นยอดเขาที่สูงรองจากยอดเขาหลวงอยู่ในระดับ 762 เมตรจากระดับน้ำทะเล อยู่ด้านทิศใต้ของเขาหลวง มีทางเดินเชื่อมกันตามแนวสันเขาประมาณ 4-5 กิโลเมตร บนยอดเขาจะพบ “บ่อขุดทองคำ” เชื่อมกับ “บ่อน้ำซับ” และ “ถ้ำน้ำ” ซึ่งเป็นโพรงถ้ำขนาดเล็ก มีน้ำซึมตามผนังถ้ำตลอดปี

ถ้ำบ่อยา

ถ้ำบอยา เป็นที่ตั้งของวัดถ้ำบ่อยา เป็นถ้ำขนาดใหญ่อยู่ตอนเหนือของเขาหลวง ถ้ำเขาพระ เป็นถ้ำที่มีขนาดเล็กอยู่ด้านหลังสำนักปริวาสกรรมของหลวงพ่อจ้อย ถ้ำธารทิพย์ และ เขาหินปูน ที่มีรูปร่างสวยงามอยู่ใกล้กับที่ทำการวนอุทยานเขาหลวง

ถ้ำเขาพระ

เป็นถ้ำขนาดเล็ก อยู่ด้านเหนือสุดของเทือกเขาหลวง สภาพภายในถ้ำค่อนข้างสมบูรณ์ อยู่หลังสำนักปริวาสกรรมหลวงพ่อจ้อย

ถ้ำธารทิพย์

อยู่บริเวณหลังสำนักงานวนอุทยานเขาหลวง ระยะทางประมาณ 300 เมตรถึงปากถ้ำ การชมถ้ำใช้เวลาประมาณ 1-2 ชั่วโมง ภายในมีห้องต่างๆมากกว่า 12 ห้อง มีหินงอกหินย้อยที่มีลักษณะแตกต่างกันไปตามจินตนาการ ซึ่งเป็นถ้ำที่ยังคงความสมบูรณ์และเป็นธรรมชาติมากที่สุด  ช่วงเวลาในการท่องเที่ยวระหว่างเดือนตุลาคม-เดือนเมษายน

การเดินทาง
       รถยนต์ เดินทางจากจังหวัดนครสวรรค์ไปตามทางหลวงหมายเลข 1 (สายนครสวรรค์-กำแพงเพชร) ถึงตลาดหนองเบน ระยะทาง 17 กิโลเมตร เลี้ยวซ้ายสู่ทางหลวงหมายเลข 1072 (สายอำเภอลาดยาว) ถึงแยกเข้าวัดศรีอุทุมพร ระยะทาง 5 กิโลเมตร แล้วเลี้ยวซ้ายเข้าวัดศรีอุทุมพรอีก 7 กิโลเมตร ก็จะถึงวนอุทยานเขาหลวง รวมระยะทางจากจังหวัดนครสวรรค์ถึงวนอุทยานเขาหลวงเป็นระยะทาง 29 กิโลเมตร

พิกัดGPS : 15 ํ42'44"N  99 ํ56'50"E

Facebook : วนอุทยานเขาหลวง

สิ่งอำนวยความสะดวก ที่พัก และสถานที่กางเต็นท์

       บริเวณสำนักงานวนอุทยานเขาหลวง พื้นที่รองรับการพักแรมได้ จำนวน 200-300 คน มีลานสำหรับทำกิจกรรม และมีเส้นทางเดินป่าศึกษาธรรมชาติระยะสั้นอยู่ในโซนเดียวกัน มีห้องน้ำระบบไฟฟ้าและร้านค้า สวัสดิการในการอำนวยความสะดวก เหมาะสำหรับนักเรียน นักศึกษาและประชาชนโดยทั่วไป